De natuur heeft sterk de overhand in het landschap van Finland. In de zomer genieten toeristen van het zonnige weer en de vele meren die verspreid over heel Finland liggen. In de winter is Fins Lapland populair met sledetochten en het noorderlicht.
Coverfoto: Emilia Hoisko Photography via Visit Finland
Finland: natuur en landschap
Water is nooit ver weg in Finland, dat niet voor niets het land van de duizend meren wordt genoemd. Dichte bossen en open veengebieden wisselen kleine steden, dorpen en landbouwgrond af. Hoe noordelijker je komt, hoe meer bos en hoe minder mensen. In het uiterste noorden heerst een toendraklimaat en hebben bomen minder de overhand. Combineer al die verschillende landschappen met de vier seizoenen en je snapt waarom Finland zoveel te bieden heeft.
Natuurreservaten in Finland
Finland heeft 41 nationale parken verspreid over het hele land. Voor meer informatie per natuurgebied raadpleeg je Nationalparks.fi. De informatie is actueel en betrouwbaar en gaat over praktische zaken als openingstijden, wandelroutes en regels. Door de informatie vooraf te raadplegen, kun je jezelf goed voorbereiden en indien nodig veiligheidsmaatregelen te nemen.
Wandelen in de zomer of op de latten in de winter
Niet alleen van de nationale parken, maar van heel Finland is er het handige Excursionmap.fi. Deze interactieve kaart heeft diverse extra lagen die je kunt toevoegen. Zo ontdek je bijvoorbeeld welke routes je kunt wandelen, mountainbiken, kanoën of in de winter kunt ‘sneeuwscooteren’ of langlaufen. De kaart bevat ook informatie over wildkamperen en beperkte, gratis voorzieningen in de natuur.
Waar lijkt het Finse landschap op?
Waar het Finse landschap op lijkt, hangt natuurlijk af van je referentiekader. Het landschap en de natuur in het zuiden en midden van Finland kunnen enigszins vergeleken worden met Zweden en de taiga in Rusland. Ook de bossen in Canada en de noordelijke kustgebieden van de VS zijn gelijkend. Er zijn uitgestrekte bossen, meren en een gevarieerd terrein, gevormd door de laatste ijstijd. Dat betekent ook veel rotsen en zwerfkeien, met een ruige maar lage kustlijn. De aanwezigheid van berken, sparren en dennen, is ook typerend voor landen als Finland.
Geen last van de stijgende zeespiegel
De aardkorst waar Finland op ligt, veert langzaam op vergeleken met de zeespiegel. Dit noemen we postglaciale opheffing. Het natuurfenomeen wordt veroorzaakt door het ontlasten van het gewicht van de vroegere ijskap, meer dan 10.000 jaar geleden. Dit proces is een stuk sterker dan de stijging van de zeespiegel als gevolg van klimaatverandering. Soms is het een kwestie van twee of drie generaties voor het begint op te vallen dat een door grootvader gebouwde steiger niet meer aan zee ligt of droog begint te vallen.
Beren en andere wilde dieren in de natuur van Finland
In Finland zitten heel wat wilde dieren in de natuur. Het glooiende en waterrijke landschap herbergt elanden, een aanzienlijke populatie bruine beren, wolven en lynxen. In het hoge noorden, in Lapland, leven ook poolvossen. In Finland komen zeker veel vogelsoorten voor. Daarmee is het land een paradijs voor vogelspotters. Bekende soorten zijn de zeearend, wilde zwanen, verschillende soorten eenden en futen. Finland is in de zomer ook de broedplaats voor veel trekvogels, waaronder de kraanvogel. Langs de kustlijn en in de meren komen vissoorten voor als de zalm, de forel en de baars. Daarnaast herbergt Finland een rijke populatie zeehonden. Bekend is ook de zeer zeldzame Saimaarob, een ondersoort van de ringelrob. Het dier is vernoemd naar het Saimaameer, waar het vooral voorkomt.
Planten in de natuur in Finland
Finland herbergt een grote diversiteit aan plantensoorten, waaronder taiga- en toendra-vegetatie. Dominante bomen zijn de grove den, de fijnspar en berken. De Finse bossen zijn ook gevuld met ratelpopulieren, elzen en lijsterbessen. In de veenmoerassen van Finland gedijen diverse plantensoorten die zijn aangepast aan de natte en zure omstandigheden. Veenmos vormt dichte matten en speelt een belangrijke rol bij het vasthouden van water. Wollegras groeit in clusters en draagt bij aan veenvorming, terwijl de zonnedauw kleine insecten vangt. Het veentrechtertje is een korstmos en orchideeën voegen extra kleur toe aan het landschap. Het zijn enkele voorbeelden van de rijke flora van het Finse moeraslandschap.
In Fins Lapland tref je de enige bergen van het land, hoewel ook niet overal. De vegetatie in zuidelijk Lapland bestaat namelijk vooral uit taiga, met dichte naaldbossen. Sparren en dennen zijn daarin veruit de meest voorkomende soort. Bosbessen en veenbessen zijn bekende bodembedekkers in de Finse natuur. Finnen die een beetje moeite doen in de nazomer komen met emmers vol bessen uit de bossen. In de winterperiode wordt het landschap bedekt met een dikke laag sneeuw, terwijl in de zomermaanden de bossen binnen een paar weken helemaal tot leven komen.
Wat heb je nodig om de natuur in te gaan?
Voor de meeste Finnen is het redelijk vanzelfsprekend wat je mee neemt in de natuur. Voor de meeste Nederlanders en Belgen is het even puzzelen. Op de website Nationalparks.fi vind je een paklijst voor een dagwandeling en voor een overnachting in een nationaal park.
Bang zijn voor de wilde dieren is niet nodig. De kans dat je als toerist een gevaarlijk dier als de wolf en de beer van dichtbij treft is echt miniem en er zijn nauwelijks incidenten in de Finse natuur. Vanaf 1977 tot 2016 (onderzoek) zijn er in heel Scandinavië maar twee fatale incidenten met beren geweest. Er zijn een paar kleine adviezen die je zou kunnen opvolgen, al is het maar om ‘gewoon’ een veilig gevoel te hebben.
Je komt alleen met een beer of wolf in contact als je het dier per ongeluk overrompelt. Door geluid te maken tijdens je wandeling zullen dieren je altijd uit de weg gaan. Het voeren van een gesprek, het dragen van een belletje of het klappen in je handen kan helpen om dieren op afstand te houden. Enkele tips bij een ontmoeting zijn het vermijden van direct oogcontact, kalm blijven, met lage stem geluid maken, niet wegrennen en rustig achteruit gaan.
Meer ontdekken over Finland
Finland mag niet alleen trots zijn op de rijke natuur. Ook op cultureel vlak is Finland bijzonder en bijna uniek in de wereld. Er is een breed gedeelde passie voor design en architectuur, lekker eten en muziek. Of je nu op zoek bent naar een avontuurlijke reis in de wildernis of naar een leuke, culturele bezienswaardigheid. Op It’s Scandinavian lees je nog veel meer over het mooie Finland. Op zoek naar de mooiste bestemmingen en bezienswaardigheden van Finland nemen we je mee langs pareltjes die de moeite meer dan waard zijn. In Finland geniet je in de zomer van een prima temperatuur en veel daglicht. Het land is uniek in zowel natuur als cultuur. Je zou best weleens verrast kunnen worden door het lekkere eten en drinken in Finland. Runebergtaart bij de koffie en een glaasje sima toe. De Åland-eilanden of Ålandseilanden liggen precies tussen Zweden en het vasteland van Finland in de Oostzee. Het is een geliefde vakantieplek met veel zonuren.
