De winter in Europa is een een toptijd om op citytrip te gaan. Dat geldt zeker voor de Scandinavische steden, waar ze weten hoe je de winter plezierig doorkomt. Kerstgezelligheid, winterpret en de leukste indooractiviteiten passeren in dit artikel de revue.
Op citytrip in de winter
Wat is er in de winter in de Scandinavische steden te beleven? En waar moet je echt naartoe? We maken een rondje langs noordelijke trekpleisters die echt de moeite waard zijn voor een winterse citytrip.
Op citytrip naar Stockholm in de winter
Zo half december treedt de winter in Stockholm in. Dagtemperaturen zakken dan richting het vriespunt. De korte, donkere dagen worden opgefleurd door een winterwonderland. Als je een Zweed ergens niet blij mee maakt, dan is het wel late sneeuwval in het jaar. Zonder sneeuw zijn de laatste dagen van het jaar pas echt donker. Iets waar we in de Lage Landen natuurlijk ook het fijne vanaf weten.
Op citytrip voor en tijdens de feestdagen
Als het even meezit heb je een witte Kerst als je de citytrip tijdens de feestdagen inplant. Kom je voor de befaamde kerstmarkten? Dan kun je half november al genieten van een zee aan lichtjes, glögg (glühwein), geroosterde amandelen, wafels en de vele andere lekkernijen.
In het Stockholmse openluchtmuseum Skansen vindt elk jaar een grote, nationaal bekende kerstmarkt (website) plaats. Hier worden vreugdevuren aangestoken, vind je lokale producten en koop je allerhande etenswaren voor op het julebord. Dit is een buffet met allerlei koude en warme gerechten. Van oudsher, en nog steeds, is er een julebord met de hele familie op kerstavond. Tegenwoordig organiseren ook veel bedrijven in Zweden een julebord voor hun personeel.

Schaatsen, skiën en langlaufen in de winter
Om uit te buiken van al dat lekkers kun je de ijzers onderbinden. Bij een structureel gebrek aan ijs in Nederland, is Scandinavië absoluut de place to be voor iedereen die oudhollandse plaatjes ambieert. Denk maar aan de bekende winterlandschappen van schilder Hendrick Avercamp. Er zijn in Stockholm diverse wintersportfaciliteiten. Zo zit er een ijsbaan bij Vasapark en Kungsträdgården. In het Olympisch stadion kunnen de langlaufers elke winter hun rondjes maken.
Voor de skiërs ligt er een bescheiden doch aardige heuvel in de stad: Hammarbybacken (website). Met het uitbreiden van de stad begin vorige eeuw moesten er heel wat afgravingen plaatsvinden. Met het overgebleven bodemmateriaal wierp men Hammarbybacken op. Tegenwoordig zijn er drie pistes, een skilift, skiverhuur en zowel zomer- als winterfaciliteiten.
Ook rondom Stockholm kan geskied worden. Er zijn zeker geen bergen, maar wel flinke stuwwallen. Ongeveer 25 km ten zuidwesten van het stadscentrum vind je in Flottsbro het hoogste skigebied van de regio. Er zijn vijf pistes, waaronder een van 700 meter lang. De pistes in en rondom Stockholm zijn zeker niet voor de waaghalzen, maar meer gericht op het hele gezin.

Citytrip Stockholm na de feestdagen
Stockholm is de hele winter de moeite waard. Waar het eind december 6 uur per dag licht is, worden de dagen in februari en maart aanzienlijk langer. Vaak kun je de locals aan het einde van de winter in hun winterjas met fijngeknepen oogjes in de zon op een terrasje spotten.
Activiteiten binnen in de winter
Natuurlijk is er in een wereldstad als Stockholm ook genoeg binnen te doen. Zo is de ‘boulebar’ (website) een ding in de grote steden in Zweden. Dit is kortgezegd in een horecasetting overdekt jeu de boules spelen. Gepaard met een hapje en een borreltje is het een originele avondbesteding. Net als in Nederland hebben de game- en arcadehallen in Stockholm hun comeback gemaakt. Een leuke avondbesteding als je niet ‘gewoon’ in een bar of restaurant wilt zitten. Het culturele leven in Stockholm gaat natuurlijk ’s winters ook gewoon door. Denk aan de talrijke musea, theaters, concert- en evenementenhallen.
- Dit artikel gaat dieper in op hoe je in Stockholm je (winterse) citytrip goed besteedt.

Op citytrip naar Oslo in de winter
In de meeste steden in Scandinavië vind je net als in Stockholm volop mogelijkheden om te schaatsen en langlaufen. Denemarken is een beetje de uitzondering met een vergelijkbaar, zacht zeeklimaat als in Nederland en België. Niet gek dat de Denen pas één (!) zilveren medaille hebben behaald op alle winterspelen bij elkaar.
Het contrast met de Noren kan dan ook niet groter zijn. Waar een klein land ontzettend groot in is: met slechts 5.5 miljoen inwoners leidt Noorwegen het all-time medailleklassement van de Olympische Winterspelen. Het land troeft daarmee dus grote wintersportlanden af als de VS, Duitsland, Canada, Rusland en China.
Wintersport in Oslo
Je voelt het al aan: in Oslo kun je langlaufen, skiën en schaatsen naar hartenlust. Oslo ligt in een fjord die omringd wordt door flinke heuvels. Metrolijn één loopt onder de stad door maar ontpopt zich tot bergtreintje zodra je buiten het centrum komt. Aan het einde van de lijn stap je uit bij de skipistes, de skischans en het skimuseum. Ook als je niet van wintersport houdt is het uitzicht over de stad en fjord adembenemend.

Musea in Oslo
Noorwegen is pas sinds 1905 een onafhankelijk land. Vanaf de middeleeuwen zat het land bij de Deense kroon onder de plak. Na de tijd van Napoleon waren het de Zweden die de Noren leidden. Dat Noorwegen een relatief jonge staat is merk je ook aan de hang naar nationale symbolen. In het straatbeeld zie je bijvoorbeeld veel Noorse vlaggen en musea hebben vaak een nationaal accentje.
Goede voorbeelden daarvan zijn het Vigelandmuseum, het Noors nationaal museum en het Munch-museum. Hoewel er ook buitenlandse werken hangen, voeren beroemde Noorse kunstenaars de boventoon. Oslo heeft bovendien een eigen museumschiereiland. Dit is vanaf de kade bij het stadshuis met kleine veerbootjes te bereiken.
Klimaat
De temperaturen liggen van december tot en met februari overdag rond het vriespunt. Op de hoger gelegen skipistes ligt dan al een flink pak sneeuw. Net als in Stockholm heb je eind december zes uur per dag licht. Richting eind februari is dat al tien uur en vanaf dan worden de dagen snel stukken langer.
Andere Noorse steden voor je citytrip in de winter
Ook de tweede en derde stad van het land, Bergen en Trondheim, zijn een citytrip in de winter waard. Behalve om de gezellige kerstmarkten zijn beide steden bekend om hun jaarlijkse miniatuurwereld, gebouwd van peperkoek / gingerbread. Trondheim is net als Oslo geschikt voor wintersport met skipistes en rijkelijk besneeuwde natuurreservaten aan de stadsranden.

Op citytrip naar Helsinki in de winter
Onder invloed van de koude Russische winters kan het in de winter goed koud zijn in de Finse hoofdstad Helsinki. In januari ligt de gemiddelde middagtemperatuur op min vier graden. Dat is een stuk frisser dan in de Scandinavische hoofdsteden. Toch is er in de winter genoeg te doen voor een citytrip. Je kunt de extremen opzoeken en in ijswakken duiken. Dan zijn er uiteraard de sauna en een glaasje Finse vodka om weer op te warmen.
De schaatsliefhebbers kunnen bij het centrale treinstation schaatsen bij Jääpuisto of buiten het centrum op Brahe Rink. Aan de stadsranden en in de stadsparken is langlaufen een veelgebruikte verplaatsingsmethode vanaf het moment dat er sneeuw ligt. Her en der kun je ook ski’s en uitrusting huren. Handig als je alleen met een rolkoffertje op citytrip gaat.
Naar het museum
Kies je voor het warme binnenprogramma dan kun je op kunstjacht in het Ateneum. Het museum is een mooie mix van nationale en internationale kunstenaars en dekt meerdere perioden uit de kunstgeschiedenis. Ook het stadsmuseum van Helsinki, Amos Rex en het Didrichsen hebben interessante kunstexposities. Een andere grote trekpleister is het Kiasma (website), een museum voor hedendaagse kunst. Wie meer over de geschiedenis van Finland wilt weten is koning te rijk in het Mannerheimmuseum, het militair museum of het natuurhistorisch museum.

Helsinki in de avond en nacht
Als je het lollige, Finse boekje Päntsdrunk (luisterboek) leest of luistert zou je wellicht denken dat er ’s avonds niks te doen is in openbare gelegenheden. De schrijver generaliseert dat veel Finnen het liefst alleen thuis op de bank drinken. Daar zal vast een kern van waarheid in zitten, maar tijdens je citytrip in de winter hoef je zeker niet de minibar op je hotelkamer leeg te trekken.
Er zijn verschillende straten en bruisende wijkjes met restaurants, cafés en dansgelegenheden. Voor de bierliefhebbers is er een rijk aanbod aan (micro-)bierbrouwerijen, verspreid over de stad. Dat je voor een kroegentocht wel warm aangekleed moet zijn spreekt voor zich.
Cultuur proeven
Het is niet een en al alcohol dat een avondje Helsinki siert: er is ruim keuze uit theaters en concertzalen. In het stadstheater van Helsinki kun je genieten van de strakke, noordse architectuur. De architect Timo Penttilä ontwierp het gebouw in het midden van vorige eeuw. De modernistische stijl doet onmiskenbaar denken aan het werk van Alvar Aalto, dat op meerdere plekken in de stad te herkennen is. Het is soms lastig te zeggen of je voor een Penttilä of Aalto staat, maar je weet wel dat het van de tekentafel van één van beiden komt.
Hou je meer van een klassiek decor? Kijk dan eens of er in het Alexandertheater een leuke voorstelling is. Dit voormalige operagebouw is ouder dan de Finland zelf en werd gebouwd op goedkeuren van de Romanov-tsaar Alexander II. Het theater brengt je in de sferen van een klassieke Russische romanschrijvers als Tolstoj of Toergenjev. Finland behoorde lang tot het Russische tsarenrijk en werd pas onafhankelijk in 1917, toen er in Rusland revolutie uitbrak.

Op winterse citytrip in Kopenhagen
In Kopenhagen heb je net als bij ons in de winter wat minder kans op sneeuw. De gezelligheid en hoeveelheid activiteiten de hele winter door zijn er niet minder om. Kom je voor kerst? Dan zijn er vanaf midden november verschillende kerstmarkten in de stad. Je vindt er veel leuke souvenirs en unieke kerstcadeaus.
Het bekende attractiepark Tivoli Gardens pakt speciaal uit voor de feestdagen. Ook hier vind je een grote kerstmarkt. Het pretpark bouwt ieder jaar weer een fraai decor met een hoog Eftelinggehalte. Tijdens de gehele wintermaanden zijn de attracties in Tivoli Gardens in bedrijf.
Binnenactiviteiten in Kopenhagen
De Deense hoofdstad heeft een rijk assortiment aan horeca. Van biercafé, tot koffiebar, tot spellencafé: er is voor ieders wat wils. Voor iedereen die op wilt warmen na een rondje op de schaatsbaan Broens Ice Rink of een winterse wandeling is er ruim keuze uit zwembaden, spa’s en sauna’s. Musea zijn in Kopenhagen even divers en talrijk als in steden als Amsterdam of Stockholm. Het Danish Architecture Centre (website) is bijvoorbeeld een inspirerende optie, lekker warm en droog bovendien. Er zijn het hele jaar door exposities met aandacht voor maatschappijkritiek en Deens design.
Kom je in februari? Dan kun je mooi het Vinterjazz Festival (website) meepakken. Er zijn dan de hele maand door optredens op verschillende locaties. Het leuke aan dit festival is dat ook andere steden elk jaar bereid zijn om mee te doen. Dat geldt voor Aalborg, Esbjerg, Odense en Århus. Zijn die ook de moeite waard voor een stedentrip? Ja, zeker!

Meer over citytrips en de winter in Scandinavië
Scandinavië is in eerste instantie bekend vanwege de uitgestrekte natuur, Lapland en het hippe Kopenhagen en Stockholm. Er zijn echter meer opties voor stedentrips dan je in eerste instantie zou denken. Ook het klimaat hoeft echt niet altijd in de weg te staan bij het plannen van je volgende reis.
Kopenhagen is ideaal als je naar de kerstmarkt wilt. Geniet van de gezelligheid, koop je kerstcadeaus of maak een rondje op de ijsbaan.
Stockholm hult zich vanaf eind november in kerstsferen met als hoogtepunten de kerstmarkt in Gamla Stan en Skansen. Wie dacht dat het in de donkere maanden niet leuk is in Zweden, zit er helemaal naast.
De mooiste steden van Scandinavië voor je volgende citytrip? Wat dacht je van bijzonder Göteborg, het oude Trondheim of het levendige Aarhus?