Duurzaam reizen: tips en tricks!

Om duurzaam te kunnen reizen hebben we een aantal tips en zaken waar je op kunt letten. Bijvoorbeeld: welk vervoersmiddel kies je? Wat is eigenlijk zuiniger? Met zijn tweeën in een benzine-auto of met de trein? En klimaatcompensatie, wat heb je er eigenlijk aan?

Duurzaam reizen tips & tricks

Elk jaar worden de meest duurzame vakantiebestemmingen uitgeroepen door Euromonitor. De Scandinavische landen doen het hierbij steevast goed. Zo werd Zweden dit jaar als meest duurzame vakantiebestemming uitgeroepen (bron). Ook Finland en IJsland hebben prima scores in de verkiezingen. Hoe mooi die reclame ook is voor de betreffende landen, uiteindelijk moet je het als toerist toch echt zelf doen en bewuste keuzes maken voor en tijdens je vakantie. Hier volgen een aantal tips om duurzaam te kunnen reizen.

Wat is duurzaam reizen?

De term duurzaam reizen is eigenlijk best vreemd. Wanneer je mensen of spullen moet verplaatsen, dan kost dat energie. En die energie is in de meeste gevallen slecht voor het milieu. Elke reis die je niet maakt is in principe een CO₂-besparing. Daarom zijn de keuzes die je maakt heel persoonlijk. Wat vind jij aanvaardbaar en de moeite waard? Is je vakantie geslaagd na een weekje op de camping in Texel? Of kun je niet wachten om Nieuw-Zeeland met een terreinwagen te ontdekken? Duurzaam reizen is er voor zorgen dat je reis relatief weinig belasting voor het milieu oplevert. Uiteindelijk is niet iedereen even strikt in de leer als Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg, maar we kunnen wel ons best doen.

Duurzaam reizen: vervoer

De meest voor de hand liggende tip is de keuze van je vervoersmiddel. Zoals we allemaal weten is het vliegtuig erg vervuilend, met een hoge CO₂-uitstoot. Maar hoe zit dat met de andere vervoersmiddelen? Met de auto gaan is op zich ook vrij vervuilend. Ga je echter met meerdere mensen in één auto, dan kun je de CO₂-uitstoot per persoon reduceren. Wat natuurlijk wel cru is, is dat de absolute uitstoot gelijk blijft. Wie niet op reis gaat, reist het duurzaamst.

Om die reden is het goed om te bedenken waar je naartoe op vakantie wilt. Stel, je wilt naar IJsland, dan zul je moeten vliegen. De boot is ook een optie, maar dat duurt een tijdje. Wil je naar de Noordkaap? Dan is het niet zo duurzaam reizen helaas, want je maakt heel veel kilometers. Vind je het ook leuk om naar Denemarken of Zuid-Zweden te gaan? Maak daar dan een mooie trip. Je kunt ook besluiten om het ene jaar wat dichterbij bij huis te gaan en het volgende jaar weer wat verder.

Tips om duurzaam met de auto te reizen

Het verbruik van een auto hangt van veel zaken af. We sommen er een paar op.

Het type motor en het verbruik
De afstand
De leeftijd van je auto (ouder = meer verbruik)
Caravans, aanhangers en fietsenrekken (=meer verbruik)
Autowegen zijn het zuinigst, zolang je niet voortdurend met 150 kilometer per uur op de linkerbaan zit.
Slechte wegen zorgen ook voor extra verbruik.
Slechte of zachte banden kosten ook energie (zie onderstaand)
Het aantal passagiers. Ga je met twee auto’s op vakantie of één?

Tip! De website curb6.com heeft calculators om in te schatten hoeveel CO₂ je reis kost.

Wie het kleine niet eert: bandenspanning auto

Ga je met de auto? Zorg dan dat je voor de reis je bandenspanning op orde hebt. Zeker als je zwaar beladen op vakantie gaat, is het belangrijk dat je banden hard genoeg zijn. Dit bespaart niet alleen energie, maar is ook veiliger. Om de twee maanden je banden oppompen kan je gemiddeld 60 euro per jaar opleveren. Simpelweg omdat je minder benzine verbruikt op harde banden (bron). Wist je trouwens dat een auto met caravan zorgt voor 60% meer brandstofverbruik?

Tips om duurzaam elektrisch te reizen

In de regel is elektrisch autorijden een aardige besparing in CO₂-uitstoot. Zelfs als we de productiekosten en de hele levensloop van de auto meenemen. Wat veel mensen niet weten is dat het wel veel uit maakt in welk land je elektrisch rijdt. De beste tip om duurzaam te reizen met je elektrische auto is naar Frankrijk of Zweden gaan. Hoe komt dat? Frankrijk draait voor een groot deel op kernenergie. Dat maakt de CO₂-uitstoot een stuk kleiner. Ook in Zweden staan een aantal kerncentrales. Bovendien draait Zweden voor een groot deel op groene energie. Dat zien we overigens ook bij buurland Noorwegen. Ondanks de olie- en gasproductie wint Noorwegen een groot aandeel van zijn energie uit waterkracht (bron).

Landen als Nederland, maar zeker ook Polen en Tsjechië staan er niet zo fraai op. In Polen is 78.5% van de elektriciteit opgewekt uit fossiele brandstof. In Zweden is dit een kleine 8% (bron).

Mark König Unsplash | Vemork historisch museum en waterkrachtcentrale bij Rjukan in Noorwegen.

Duurzaam reizen: pak de trein

Wat voor de elektrische auto geldt, geldt overigens ook voor de trein. Zit je in een internationale elektrische trein? Dan kan het zomaar zijn dat je vanaf de grens van een land meer CO₂-uitstoot. Desalniettemin is de trein onder aan de streep een belangrijk wapen tegen klimaatverandering. Het is ook niet voor niks dat we in Europa steeds meer nachttreinen hebben. Terug van weggeweest. Internationale dienstregelingen worden gelukkig steeds beter op elkaar afgestemd, onder druk van de internationale klimaatdoelen. Voor de echte duurzaamheidsfanaten: zit je in een volle trein, dan kost dat minder CO₂ per hoofd, dan in een relatief lege trein.

Verder lezen: treinvakanties (plannen)…

Duurzaam reizen: verblijf

Welke tips hebben we voor duurzaam reizen tijdens je verblijf?

Ga (wild-)kamperen!
Kies de vegan-optie in het restaurant.
Eet lokale producten.
Douche niet te lang of neem genoegen met een frisse duik buiten in een meer. 😉
Hergebruik je hotelhanddoeken.
Kijk of de accommodatie de internationale Green Key of het Europese Ecolabel Toerisme heeft.
Huur fietsen of neem ze energiezuinig mee.
De gouden tip: hoe eenvoudiger, hoe duurzamer je reis.

Keurmerken

In de reisbranche circuleren diverse keurmerken voor de duurzame reiziger. Zoals bij veel keurmerken varieert de zin en onzin per keurmerk. Op Keurmerkenwijzer.nl vind je een overzicht van hoe de keurmerken in de toeristische sector erop staan.

Eigen foto | Toeren met de fiets i.p.v. de auto, bij Vallåsens värdhus

Hoe duurzaam is jouw reis?

Op het internet zijn diverse testjes te vinden om erachter te komen wat de impact van jouw reis op het klimaat is. Milieucentraal.nl is doorgaans een goede en betrouwbare bron als het om duurzaam reizen en leven gaat. Via deze testtool ontdek je wat je ecologische voetafdruk is op vakantie.

Tip: je zou ook eens kunnen uitrekenen wat je huishouden per jaar uitstoot met deze tool.

N.B. Het wemelt online van de CO₂-voetafdrukcalculators. De uitkomsten van bijvoorbeeld één specifieke vlucht variëren nogal. Zie het vooral als een ruwe indicatie van wat je uitstoot wordt.

Wordt het reizen duurzaam van CO₂-compensatie? Tips en tricks

CO₂-compensatie is zeker niet de oplossing voor klimaatverandering. Het komt soms decadent over en voorkomen is beter dan genezen. MAAR je kunt het natuurlijk ook niet doen en dat is minder goed voor de planeet. Wat is het? In feite koop je de gemaakte CO₂-uitstoot af van je reis of van je huishouden. Dat kan bijvoorbeeld door ter waarde van je uitstoot elders bomen te laten planten. Bomen nemen op hun beurt weer een x-aantal kilo’s CO₂ op.

Naar schatting neemt een boom zo’n 10 tot 40 kilo CO₂per jaar op (bron). Ter vergelijking: een retourtje Amsterdam-Reykjavík met het vliegtuig produceert 797,9 kilo uitstoot per persoon. Dat is ongeveer 10% van wat het gemiddelde Nederlandse huishouden per jaar uitstoot. Andere compensatie-initiatieven storten zich bijvoorbeeld op het vervangen van houtstoven in arme landen. Hiermee stoten mensen elders minder uit en hebben ze bovendien minder kans op longziekten.

Tips voor betrouwbare initiatieven

Hebben we nog tips voor goede initiatieven? Zeker, er worden een aantal organisatie hoog aangeschreven. Een goede vuistregel is overigens: als de prijs te mooi is om waar te zijn, dan is het waarschijnlijk niet in de haak. Zo compenseer je lange vluchten bij vliegmaatschappijen voor luttele euro’s. Bovendien doet de maatschappij alleen iets aan de CO₂-uitstoot en niet aan de andere schadelijke stoffen van de vlucht. Zeker als je voor het vliegtuig kiest is het nobel als je de uitstoot elders compenseert voor een hoger bedrag.

Een bekende internationale speler op de klimaatcompensatie-markt is de Gold Standard. Hier kies je zelf de projecten waar je aan wilt doneren. Het keurmerk wordt eveneens hoog beoordeeld als het gaat om betrouwbaarheid en controle op de uitvoer van projecten (website). Ook de Verified Carbon Standard is een bekende en betrouwbare speler op de klimaatcompensatiemarkt (website). Beide keurmerken vind je ook op Keurmerkenwijzer.nl. Dichterbij huis zou je naar Treesforall.nl kunnen kijken. Deze organisatie plant bomen in binnen- en buitenland.